Đại gia chơi cây kiểng

- Giữa nhịp sống đô thị sầm uất, hối hả vẫn có những vườn cây cảnh nằm im lìm trong những khuôn viên vắng vẻ. Ngày ngày có những nghệ nhân tỉ mỉ cắt uốn, tỉa tót từng chiếc lá, cành cây. Không chỉ xem cây kiểng như một thú chơi nghệ thuật, những nghệ nhân này còn phất lên từ những cây kiểng.

Chú Ba Nới bên gốc điệp giá 1 tỷ đồng.

Vườn ông Ba Nới (đường Cây Trâm, P.8, Q. Gò Vấp, TP. HCM) vào những ngày gần tết, trên các tán mai xanh um lá đều chằng chịt những sợi dây kẽm trắng. Chỉ vào gốc mai hơn 2 năm tuổi, ông Ba Nới giải thích: “Mai được uốn cành sau khi mở dây kẽm ra, tán đều xung quanh. Khi mai nở sẽ đẹp hơn là để nguyên thủy. Bởi vậy mai uốn lúc nào cũng có giá cao hơn”.

Đi tìm “hình hài” cho cây

Như một người thợ thủ công thạo nghề, ông Ba Nới cẩn thận luồn từng sợi kẽm dọc theo các cành mai. Theo ông, đối với việc sử dụng dây kẽm lớn, nhỏ phải phù hợp với kích cỡ của cành và tán mai. Thời điểm này, mai bắt đầu có nụ nên người uốn tránh đụng tay vào nụ. Đồng thời việc làm gãy, rụng lá nhiều có thể khiến mai nở sớm. Hiện tại trong vườn có hơn 1.000 gốc mai. Mỗi dịp tết ông cung cấp cho thị trường khoảng 50%  gốc mai. Bình quân mỗi gốc mai có giá từ 300.000 đồng đến 30 triệu đồng, tùy thuộc vào độ tuổi của mai.

Chú Ba Nới cùng khách tham quan vườn kiểng (Người thứ hai từ phải qua).

Ngoài trồng mai, trên diện tích khoảng 6.000m², mảnh đất còn là nơi “ngự trị” của nhiều loại cây cảnh, kiểng cổ, bonsai quý giá. Mỗi năm vườn kiểng cho thu nhập từ 200 – 400 triệu đồng. Nhắc đến cây kiểng cổ, ông cho biết: “Kiểng cổ thực ra là các loại cây cảnh, bonsai được uốn theo dáng cổ xưa. Những cây thuộc danh kiểng khi uốn đẹp sẽ có giá hơn các loại cây khác”. Chỉ tay vào một cây vạn niên tùng nhỏ với hai tán xòe ra hai bên như hai bàn tay, ông Ba Nới nói ngay: “Muốn tạo dáng như vậy phải mất 5 năm trời đó. Công chăm sóc cây cầu kỳ lắm”. Từ 5, 6 dáng uốn cơ bản, mỗi ngày ông sáng tạo thêm nhiều kiểu uốn mới đa dạng, phong phú hơn nhằm đáp ứng thị hiếu của khách hàng.   

Nhắc đến những dự định về phát triển làng nghề cây cảnh trong tương lai, ông lắc đầu: “Bây giờ đất nông nghiệp ở thành phố ngày càng thu hẹp. Giá mặt bằng cao lắm, thuê để trồng cảnh thì lỗ nặng. Hết đất rồi muốn phát triển thêm nữa cũng khó”. 

Là nghệ nhân nổi tiếng trong giới đại gia về chơi cây kiểng, anh Nguyễn Văn Hưỡu (Đường số 8, P.11, Q. Gò Vấp) đã rút ra nhiều kinh nghiệm sành sỏi: “Một cây cảnh có giá bạc tỷ cần nhiều yếu tố như tuổi đời phải cỡ hàng trăm năm trở lên, là “kỳ hoa, dị thảo”, kiểu dáng cổ quái và thế cây phải biểu đạt một chủ đề cụ thể”.

Đến vườn anh Hưỡu vào một buổi chiều muộn, tay nâng niu từng chiếc lá, anh nhẹ nhàng như sợ cây đau. Trong bộ đồ giản dị, anh giống một lão nông cần mẫn hơn là một đại gia đất Sài thành. Hiện vườn anh có rất nhiều chậu kiểng, có cây trị giá hàng trăm triệu đồng. Bên cạnh đó, anh còn đầu tư trồng thêm 1.000 cây tùng trên  2 mẫu đất ở Hóc Môn. Anh Hưỡu cũng cho biết, dáng cây rất quan trọng, nó là thông điệp mà người chơi kiểng muốn gửi gắm. “Đó còn là vấn đề tâm linh, nhiều người chịu mua cây kiểng với bất kỳ giá nào vì dáng cây hợp với tuổi của họ”, anh Hưỡu nói thêm.

Những cây cảnh “đại gia”

Trong vườn cây của những nghệ nhân này, nhiều loại cây cảnh có giá từ vài trăm triệu đến vài tỉ đồng.

Những cây kiểng giá hàng trăm triệu đồng.

Trước cổng vườn cây kiểng nhà ông Ba Nới, đập vào mắt khách tham quan là hai cây cổ thụ. Gốc điệp trồng trực tiếp dưới mặt đất, với chu vi lớn đến hai người ôm không xuể. Một vài rễ của cây điệp uốn khúc nổi trên mặt đất khá ấn tượng. Cạnh đó là cây mai được trồng trong chậu, dáng và thân cao như loại cây ăn trái lâu đời. Theo ông chủ vườn, mỗi cây này có giá 1 tỉ đồng. Ông kể. trước đó hai cây này được mua về trồng trong vườn nhà từ những ngày đầu ông mới đặt chân đến đây ở. Một tháng trước, ông mời cán bộ thuộc Viện Lâm nghiệp miền Nam về đo độ tuổi của hai loại cây quý trên. Nhưng sau khi nghe cán bộ giải thích phải dùng loại khoan 12 li khoan thẳng vào gốc cây mới biết tuổi. Ông bỏ ý định đo tuổi vì sợ ảnh hưởng đến cây. “Trồng cây cảnh cũng như chăm sóc con. Cây bị bệnh mình cũng xót lắm”, ông bộc bạch.

Việc chăm sóc hai loại cây cổ thụ giá trị này cũng khá công phu. Vì lớn tuổi nên mỗi tuần, ông và con cháu bắc giàn giáo tỉa cành, uốn lá cho mai và điệp. Đối với cây mai cổ thụ do được trồng trong chậu nên phải bón phân làm nhiều lần, tránh bón dồn ảnh hưởng xấu đến cây.

Mỗi đại gia chọn một kiểu chơi cây khác nhau. Nó cũng quy định loại cây mà họ chọn để làm “gà chọi” trong các cuộc trưng bày triển lãm. Giọng tự hào khi nhắc  đến gốc mai chiếu thủy, anh Hưỡu khoe: “Cây này tui dám đảm bảo là có một không hai. Thân của nó có tới 90 quành trong khi chu vi chỉ độ chừng 30 cm. Vừa rồi có người trả giá 60.000 USD tui không chịu bán, tiếc lắm”. Ngoài gốc mai chiếu thủy, vườn nhà anh Hưỡu còn có cây si đại thụ, dáng tựa như cụ già râu tóc lõa xõa. Cũng theo anh Hưỡu, cây si này có giá 300 triệu đồng. Thời gian qua, có nhiều người đến hỏi mua nhưng anh vẫn chưa bán.  

Ngọc Diện